Jaja z niespodzianką! Co kryje się pod skorupką?

autor: Urszula Religioni, opublikowano: 17/04/2014

Zbliża się Wielkanoc – czas spotkań rodzinnych przy suto zastawionych stołach, na których jak co roku królować będą jaja. Jaja na twardo, jaja faszerowane, sałatki jajeczne…

Czy powinniśmy rozkoszować się nimi do woli, czy raczej ograniczać?

Polacy zjadają około 200 sztuk jaj na osobę w ciągu roku, podczas gdy średnia w krajach Europejskich wynosi 240 sztuk. Nic w tym dziwnego, jeśli wciąż spotykamy się ze sprzecznymi informacjami dotyczącymi właściwości jaj i ich wpływu na zdrowie.

Co kryje się pod skorupką?

Światowa Organizacja Zdrowia uznała białko jaja za wzorcowe do pomiaru zawartości aminokwasów w innych produktach. Poza bogactwem białka, jaja zawierają również wiele witamin i minerałów, m. in. witaminy A, B, D, E, K, kwas pantotenowy, żelazo, magnez, potas, wapń, selen, cynk czy fosfor, przez co są idealne dla wszystkich sportowców!

Żółtka zawierają również luteinę, chroniącą oczy przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB oraz wpływającą na poprawę widzenia, a także cholinę - niezbędną do prawidłowego funkcjonowania naszego mózgu.

Średnie jajo kurze to około 60-80 kcal. Jaja przyspieszają przemianę materii, stabilizują poziom cukru we krwi i dzięki temu pozwalają na uczucie sytości przez dłuższy czas. Spożywanie jaj zalecane jest także podczas różnego rodzaju diet odchudzających.

A co z cholesterolem?

To prawda, że żółtko jaja zawiera sporą dawkę cholesterolu. Jednak jednocześnie jest ono źródłem lecytyny – substancji, która ogranicza jego odkładanie się w organizmie i tym samym chroni przed chorobami serca.

Istnieją badania naukowe, wskazujące na związek pomiędzy spożyciem jaj a występowaniem chorób układu krążenia (sugerujące np., że codzienne spożycie jaj jest tak samo szkodliwe jak wypalanie 5 papierosów/dzień). Jednak jednocześnie szereg doniesień obala istnienie tego typu zależności i sygnalizuje, że wpływ cholesterolu pokarmowego na wskaźniki lipidowe organizmu zależy od indywidualnej wrażliwości człowieka, w tym od płci, wieku, stylu życia czy obciążeń genetycznych. Z tego powodu, ani Światowa Organizacja Zdrowia, ani inne instytucje (np. Amerykańskie Stowarzyszenie Zapobiegania Chorobom Serca) nie podają maksymalnej ilości jaj, które mogą być spożywane w ciągu tygodnia. Uważa się więc, że osoby, które utrzymują prawidłowy poziom cholesterolu we krwi, mogą codziennie zjadać 1 jajo.

Kurze, strusie, czy przepiórcze?

Jaja kurze – najpopularniejsze w naszej diecie, za najzdrowsze uważa się te, zniesione przez kury zielononóżki.

Jaja kacze i gęsie – są większe i wyrazistsze w smaku niż jaja kurze, choć z uwagi na częstsze skażenie Salmonellą, rzadko wykorzystywane są w kuchni.

Jaja przepiórcze – mają charakterystyczną beżową ciemnonakrapianą skorupkę. Są trzykrotnie mniejsze niż jaja kurze. Mają właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Posiadają proporcjonalnie tyle samo składników co jaja kurze (jedynie więcej tłuszczu), a stosowane są głównie do przekąsek.

Jaja strusie – posiadają jasną, twardą skorupę i ważą około półtora kilograma. Aby ugotować je na twardo, potrzeba 2 godzin. Usmażona z niego jajecznica to posiłek nawet dla 10 osób!

Jak wybrać dobre jajo?

Warto przyjrzeć się klasom, jakimi oznakowane są jaja:

• klasa A – oznacza jaja świeże, z czystą, nieuszkodzoną skorupką; w klasie A wyróżniana jest także tzw. klasa A-Ekstra, obejmujące jaja nie starsze niż 7 dni od pakowania;
• klasa B – jaja drugiej klasy, przeznaczone głównie do użytku przemysłowego;
• klasa C – jaja nie sortowane, przeznaczone dla przemysłu.

Jaja klasy A posiadają na skorupce kody hodowli, gdzie:

• 0 – oznacza hodowlę ekologiczną, w której kury żyją w naturalnych warunkach i nawet zimą karmione są wyłącznie ekologicznymi paszami; jaja ekologiczne mają najwięcej składników odżywczych;
• 1 – jaja z chowu na wolnym wybiegu; kury przebywają na powietrzu, karmią się w dużej mierze naturalnie;
• 2 – jaja z chowu ściółkowego, gdzie kury zamknięte są w pomieszczeniach, ale mogą się swobodnie ruszać;
• 3 – jaja z chowu klatkowego, gdzie kury zamknięte są ciasno w klatkach, a karmi się je wyłącznie pokarmami sztucznymi; tego rodzaju fermy nakierowane są na jak największą produkcję i zysk.

Spożywanie jaj na pewno przynosi więcej korzyści niż zagrożeń dla naszego zdrowia. Bogactwo witamin, składników mineralnych i modelowy zestaw aminokwasów zawartych w jajach sprawiają, że jaja uważane są za jeden z najcenniejszych pokarmów zwierzęcych. Bez wahania wzbogacajmy więc dietę w ten cenny produkt kilka razy w tygodniu!

O autorce:

Urszula Religioni, specjalista zdrowia publicznego

założycielka HD MEDICAL, www.hdmedical.pl

Znajdź nas na Facebooku!

https://www.facebook.com/pages/HD-MEDICAL/125828697603420

Przeczytaj również

Musli dla sportowców – jak dostarczyć organizmowi energii na cały dzień?

Szczególnie istotne jest spożywanie zdrowych śniadań, na przykład owsianki lub musli. W jaki sposób dostarczyć organizmowi energii na cały dzień? Podpowiadamy!

Czy warto pić zakwas z buraków?

Zakwas z buraków i jego zdrowotne właściwości

Jakie warzywa jeść jesienią?

Jesienne warzywa - wartości odżywcze, korzyści dla zdrowia

10 zdrowych obiadów gotowych w 30 minut

10 pomysłów na szybki obiad dla zabieganych

Nie tylko ćwiczenia rozgrzeją Cię przed biegiem

Pomysł na rozgrzewające śniadanie, przed treningiem biegowym